Në vitet e fundit, përdorimi i barnave kundër dhimbjes është rritur ndjeshëm. Një ndër këto barna është Oxycodone, një ilaç që përdoret për të lehtësuar dhimbjet e forta, si ato pas një operacioni ose në raste sëmundjesh kronike. Por megjithëse mund të ndihmojë për një kohë të shkurtër, ky ilaç fsheh një rrezik të madh: varësinë.
Shumë njerëz fillojnë ta marrin Oxycodone me recetë nga mjeku, por me kalimin e kohës, trupi mësohet me të dhe kërkon gjithmonë më shumë. Pa e kuptuar, personi mund të bëhet i varur dhe të mos jetë më në gjendje ta ndalojë përdorimin, edhe kur dhimbja nuk është më aq e fortë. Në këtë artikull do të flasim për rreziqet që sjell Oxycodone, si ta dallojmë varësinë dhe si mund ta parandalojmë atë.
Çfarë është Oxycodone?
Oxycodone është një lloj ilaçi që i përket grupit të barnave të quajtura “opioidë”. Këto janë barna që ndikojnë në tru për të bllokuar ndjesinë e dhimbjes.
Shembull praktik: Nëse keni pasur ndonjëherë një operacion dhe mjeku ju ka dhënë një ilaç që ju bën të ndiheni të qetë dhe pa dhimbje, mund të ketë qenë Oxycodone ose një ilaç i ngjashëm.
Ky ilaç është shumë i fuqishëm dhe duhet përdorur vetëm nën kujdesin e mjekut. Problemi lind kur përdorimi vazhdon për shumë kohë ose merret pa nevojë të vërtetë.
Si zhvillohet varësia nga Oxycodone?
Trupi mësohet shpejt me efektin e Oxycodone. Në fillim, një dozë e vogël mund të ndihmojë shumë, por më pas, trupi fillon të kërkojë doza më të larta për të ndjerë të njëjtin efekt. Kjo quhet tolerancë.
Më pas, personi mund të ndjejë:
- Nevojë të vazhdueshme për të marrë ilaçin, edhe kur nuk ka dhimbje.
- Nervozizëm ose shqetësim kur nuk e merr atë.
- Vështirësi për t’u përqendruar ose për të fjetur pa ilaçin.
- Përdorim të fshehtë ose pa u treguar të tjerëve.
Në këtë pikë, kemi të bëjmë me varësi.
Shenjat që tregojnë një varësi të mundshme
Ja disa sinjale që duhen marrë seriozisht:
- Përdorimi i Oxycodone më shpesh se çfarë ka rekomanduar mjeku.
- Marrja e ilaçit “për çdo rast”, edhe kur nuk ka dhimbje.
- Ndryshimi i humorit ose i sjelljes, si nervozizëm ose mbyllje në vetvete.
- Përdorimi i ilaçit për të shmangur stresin apo për t’u ndjerë mirë.
Nëse vëreni këto tek vetja ose një person i afërt, është mirë të kërkoni ndihmën e një mjeku.
Si të mbrohemi nga varësia?
Ja disa këshilla të thjeshta që mund të ndihmojnë:
- Merrni ilaçin vetëm siç është përshkruar nga mjeku. Mos e rrisni dozën pa leje.
- Mos ndani ilaçin me të tjerët. Oxycodone është i personalizuar për secilin pacient.
- Rregulloni dhimbjen me mënyra të tjera. Për shembull: masazhe, terapi fizike, ushtrime të lehta ose qetësim natyral si çaji i kamomilit.
- Flisni me mjekun për çdo shqetësim. Nëse mendoni se po krijoni varësi, mos kini frikë të kërkoni ndihmë.
Çfarë të bëjmë nëse mendojmë se jemi të varur?
Nëse e ndieni që nuk mund të ndaloni përdorimin e Oxycodone:
- Bisedoni me mjekun ose farmacistin. Ata nuk do t’ju gjykojnë, por do t’ju ndihmojnë.
- Kërkoni ndihmë nga qendra të specializuara për varësinë.
- Mos përpiqni ta ndaloni menjëherë pa ndihmë profesionale. Kjo mund të shkaktojë simptoma të forta fizike dhe emocionale.